Episôd Blwyddyn Newydd yw episôd arbennig o Doctor Who sydd yn cael ei darlledu y tu allan i'r amserlen rheolaidd, ac yn darlledu ar 1 Ionawr yn lle.
Hyd 2023, mae ond pedwar Episôd Blwyddyn Newydd wedi darlledu'n swyddogol. Y tro gyntaf darlledodd episôd arbennig Doctor Who ar Ddydd Calan oedd The End of Time: Part Two, wythnos yn dilyn Part One, sef Episôd Nadolig 2009.
Ar gyfer Cyfres 11, dewisodd pennaeth y sioe, Chris Chibnall peidio parhau'r traddodiad blynyddol Dydd Nadolig, a ddechreuodd yn 2005 gyda chychwyniad Doctor Who BBC Cymru, gan gael Episôd Blwyddyn Newydd yn lle. Resolution, Episôd Blwyddyn Newydd 2019, oedd y gyntaf i'w gosod yn bennaf ar Ddydd Calan. (Yn flaenorol, cynhwysodd The End of Time: Part Two mân olygfa ar ddiwedd yr episôd wedi'i osod ar 1 Ionawr 2005.)
Roedd dau episôd pellach yn ffocysu ar Daleks, sef Revolution of the Daleks ac Eve of the Daleks, wedi dilyn Resolution yn 2021 a 2022, yn eu tro. Ffurfiodd yr episodau tairawd a chysylltodd ar ddraws cyfnod y Trydydd ar Ddegfed Doctor, rhwng rhediadau'r cyfresi rheolaidd.
Mae'r Episodau Blwyddyn Newydd ynghyd yr Episodau Nadolig, weithiau wedi cael ei cyfeirio atynt fel Episodau'r Gwyliau.
Engheifftiau eraill[]
Yng nghyfresi deilliedig Doctor Who, darlledodd episôd gyntaf The Sarah Jane Adventures (Invasion of the Bane), a diweddglo Cyfres 1 Torchwood (Captain Jack Harkness / End of Days) ar 1 Ionawr 2007. Gan gynhyrchwyd a darlledwyd Invasion of the Bane ar wahân i weddill ei chyfres, mae modd ei hystyried fel yr Episôd Blwyddyn Newydd cyntaf yn "nheulu" sioeau Doctor Who.
Er nid oedd yn episôd arbennig, yr episôd gyntaf Doctor Who i ddarlledu ar 1 Ionawr oedd "Volcano", wythfed rhan y stori 1965-1966 The Daleks' Master Plan. Darlledodd rhannau cyntaf y storïau 1972, Day of the Daleks, a 1977, The Face of Evil, ar 1 Ionawr. Ond, er dathliodd The Daleks' Master Plan yr achos, roedd y lleill yn fwy o gyd-ddigwyddiad am y dydd yn gwympo ar y dyddiad, gan ni gyfeiriodd y naill stori am yr achos o gwbl, yn union fel cwmpodd pedwerydd episôd The Invasion ar 5ed pen blwydd y sioe, ond heb ddathlu'r digwyddiad.
Darlledodd rhan un Spyfall, agoriad Cyfres 12, ar Ddydd Calan 2020. Er ni hysbyswyd yr episôd fel achos arbennig, darlledwyd ar bwrpas y tu allan i'r amserlen arferol er mwyn darlledu ar y dyddiad oherwydd diffyg episôd arbennig y flwyddyn honno.
Rhestr Episodau Blwyddyn Newydd Doctor Who[]
- 2010 - The End of Time: Part Two (Cyfres 4)
- 2019 - Resolution (Cyfres 11)
- 2021 - Revolution of the Daleks (Cyfres 12)
- 2022 - Eve of the Daleks (Cyfres 13)
Eraill[]
- 1966 - "The Daleks' Master Plan" (Hen Gyfres 3)
- 1972 - "Day of the Daleks: Part 1" (Hen Gyfres 9)
- 1977 - "The Face of Evil: Part 1" (Hen Gyfres 14)
- 2020 - "Spyfall: Part One" (agoriad Cyfres 12)
|